قبرستان متفقین؛ گورستانی در باغ قلهک تهران
به گزارش مجله سفر به کانادا، قبرستان متفقین؛ گورستانی در باغ قلهک گورستان متفقین یا گورستان جنگی تهران یکی از زیباترین بناهایی است که تازگی و طراوتی مغایر با معنای گورستان دارد. نزدیک به سه هزار متر زمین چمن کاری شده که با درختان و گل های رنگارنگش، عموما جولانگاه پرندگان است.
جهت دریافت خدمات طراحی باغ 1000 متری با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. گروه آبان با سالهای تجربه طراحی معماری و ساخت و مشارکت در پروژه های کوچک و بزرگ بهترین انتخاب جهت مشاوره و اجرا میباشد.
در بین گورستان به ترتیب و نظمی خاص، زمین چمن کاری و صلیبی قد کشیده و بیش از پانصد سنگ قبر به چشم می خورد. این گورستان در ضلع جنوبی باغ سفارت بریتانیا در محله قلهک در منطقه 3 شهرداری تهران واقع است و از خیابان دولت هم یک درب دارد.
این گورستان دیوارهای آجری ساده ای دارد و بنای یادبودی کوچک گنبدی شکل و به رنگ فیروزه ای با ویژگی های معماری ایرانی در پایین آن ساخته شده است. هرسال در روز 6 ژوئن مراسم یادبودی با حضور سفرای کشورهای مربوطه در این گورستان برگزار می گردد.
باغ قلهکباغ قلهک به وسعت بیست هکتار در خیابان شریعتی تهران در حد فاصل خیابان دولت و پل صدر قرار گرفته است. قلهک یکی از قدیمی ترین قریه های اطراف تهران است که با گسترش شهر، تبدیل به محله ای شد که سرگذشتی پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشته و در حال حاضر نیز به دلیل قرار دریافت باغ قلهک در این منطقه، همچنان مورد توجه است. باغ قلهک بازمانده ای سرسبز از منطقه قدیمی قلهک است که روزگاری از سوی محمدشاه قاجار به دولت انگلستان اجاره داده شد. دیوار طولانی این باغ با آجرهای قرمز رنگ بعد از خیابان شهید کلاهدوز (دولت) شروع می گردد و تا نزدیکی های بزرگراه صدر ادامه دارد. دیوار آجری حاشیه خیابان نیز نشانه خوبی برای یافتن این باغ است.باغ قلهک از قدیم به عنوان اقامتگاه تابستانی سفارت انگلیس در نظر گرفته شده بود؛ اقامتگاهی که بعدها شاهد برگزاری محفل ها و جلسات بسیاری شد تا تأثیر فراوانی بر تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران داشته باشد. در گذشته آب قلهک به عنوان یکی از آبادی های توابع شمیران، از 7 رشته قنات تأمین می شد که مهم ترین آنها قنات های موجود در باغ سفارت انگلستان بود. این قنات ها همچنان در باغ جاری هستند. این اقامتگاه تابستانی با عمارت هایی زیبا و امکانات ورزشی و فرهنگی که در طی سال های ساخته شده اند، به صورت یک باشگاه محلی برای انگلیسی ها در آمد. در ضلع شمالی این باغ، مؤسسه ایران شناسی و مرکز فرهنگی و آموزشی بریتانیا واقع است. این مرکز به مناسبت های مختلف نیز جلسات گوناگونی برای انتشار مطالب مختلف درباره ایران شناسی برگزار می نماید.
گورستان متفقین(دولت)در جنوب این باغ و ضلع شمالی خیابان شهید کلاهدوز (دولت)، گورستان باغ قلهک با دری چوبی و قدیمی و وسعتی چند هزار متری قرار گرفته است. از سردر گورستان و از روی صلیب های نصب شده روی قبور و نیز تاریخ هایی که روی سنگ ها وجود دارد چنین به نظر می رسد که این گورستان صرفا به اجساد سربازان متفقین درگذشته در ایران، در جریان سال های 1293 تا 1297 شمسی (1914 تا 1918 میلادی)، جنگ جهانی اول، و همچنین سال های 1318 تا 1324 شمسی (1939 تا 1945 میلادی)، جنگ جهانی دوم، اختصاص دارد. این گورستان، سال ها پیش از سال 1293 شمسی در محوطه روبروی کلیسای سفارت انگلیس احداث شده بود و اجساد عده ای از انگلیسی ها در آن دفن شد. این گورستان قدیمی در بین اهالی محل به نام گورستان دولت نیز معروف است.بعد از ورودی چوبی این گورستان، بنای گنبدی شکلی با سبک معماری ایرانی به چشم می خورد که در بدو امر به نظر می رسد شاید مزار یکی از شعرای عارف یا امامزادگان باشد، در حالی که یک بنای یادبود برای دفن شگان است. در هر سوی بنای گنبدی به صورت قرینه 8 کتیبه یادبود قرار گرفته است که روی آنها بیش از چهار هزار نام نوشته شده و خاطره کشته شدگانی است که هیچ نشانی از آنان یافت نشده و فقط به ذکر نام آنها بسنده نموده اند.
بسیاری از اتباع سرشناس انگلیس نیز که در ایران می مردند در این گورستان دفن شده اند. برخی دیگر از دفن شدگان این گورستان، افسران و نظامیان انگلیسی هستند که در جبهه های جنگ با مسلمانان ترک عثمانی، در جریان جنگ اول جهانی، کشته شدند و اجساد آنان به گورستان قلهک حمل و در آنجا دفن شده است. علاوه بر نظامیان برخی از دیپلمات های انگلیسی و اعضای خانواده های آنان هم که در تهران فوت شده اند در این گورستان دفن هستند. در میان اجساد مدفون شده، اسامی چند هندی و عراقی نیز دیده می گردد که در نیروهای مسلح انگلیس خدمت نموده اند و پس از کشته شدن اجازه داده شد تا جنازه های آنان در این گورستان دفن گردد.
منبع: همشهری آنلاین و ویکی پدیا
گردآوری: کجارو
منبع: زندگی روز