رمزگشایی از یک زبان مرده با کمک هوش مصنوعی امکان پذیر شد - مجله سفر به کانادا

به گزارش گروه فناوری خبرنگاران، تحقیقات اخیر دانشمندان نشان می دهد که بیشتر زبان هایی که در جهان وجود دارند، دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند. ده ها زبان از این زبان های مرده گم شده اند یا هنوز رمزگشایی نشده اند؛ به این معنا که ما هیچ اطلاعی از دستور زبان، واژگان یا نحو آن ها در دسترس نداریم تا مفهوم آن ها را متوجه شویم.

زبان های منسوخ شده چیزی فراتر از یک کنجکاوی علمی هستند. در واقع بدون آن ها دانش ما از افراد مختلف در سرتاسر جهان ناقص است. متاسفانه از بیشتر این زبان ها نسخه های بسیار کمی در دست است و از این دانشمندان نمی توانند آن ها را رمزگشایی کنند. برخی از آن ها زبان نسبی ندارند به این معنا که زبان نزدیکی برای مقایسه با آن ها وجود ندارد و اغلب نیز فاقد فضای خالی میان علائم نگارشی هستند.

با این حال، محققان آزمایشگاه علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی (CSAIL) موسسه فناوری ماساچوست اخیرا پیشرفت بزرگی در این زمینه داشته اند و سیستم جدیدی را طراحی کرده اند که بدون نیاز به دانش پیشرفته در مورد ارتباط آن با سایر زبان ها، می تواند به طور اتوماتیک زبان منسوخ شده را رمزگشایی کند. محققان در آزمایش های خود نشان دادند که این سیستم می تواند روابط بین زبان ها را تشخیص دهد و با این کار تائید کردند که زبان ایبریایی هیچ ارتباطی با زبان باسک ندارد.

این محققان قصد دارند با کمک سیستم ماشین یادگیری خود و با استفاده از فقط چند هزار کلمه از یک زبان مرده که دهه ها از زبان شناسان دور مانده، رمزگشایی کنند.

این سیستم بر چند اصل مبتنی بر دانش زبان شناسی تاریخی متکی است و از جمله این واقعیت که زبان ها معمولا فقط به روش های خاص قابل پیش بینی تکامل می یابند. به عنوان مثال، در یک زبان به ندرت یک صدای کامل اضافه یا حذف گردد و شاید فقط تغییراتی در آن ایجاد گردد. مثلا کلمه P در زبان مادری ممکن است به تدریج به b تبدیل گردد، زیرا این دو از نظر آوایی خیلی متفاوت نیستند، اما هیچ وقت به K تغییر آوایی نمی دهند، زیرا بین این دو خیلی تفاوت آوایی وجود دارد.

محققان با تعریف این محدودیت های زبانی و سایر محدودیت های دیگر برای این ماشین یادگیری، الگوریتم رمزگشایی خود را به گونه ای طراحی کردند که بتواند تحولات احتمالی زبان را تشخیص دهد. این الگوریتم می آموزد که اصوات زبانی را در یک فضای چند بعدی قرار دهد که تفاوت در تلفظ آن ها در فاصله بین بردار های مربوطه منعکس می گردد. این طراحی آن ها را قادر می سازد تا الگو های مربوط به تغییر زبان را به دست آورند و آن ها را به عنوان محدودیت های محاسباتی بیان کند. مدل بدست آمده می تواند کلمات را در یک زبان باستانی تقسیم بندی و آن ها را با نمونه های مشابه در یک زبان مرتبط ترسیم کند.

محققان این سیستم را برای رمزگشایی یک زبان مرده اوگاریتی و خط ب به کار بردند که رمزگشایی آن قبلا چندین دهه طول کشیده بود. با این حال یک تفاوت اساسی با این پروژه این بود که تیم تحقیقاتی می دانست که این زبان ها به ترتیب به زبان های عبری و یونانی مربوط می شوند.

زبان اوگاریتی، تنها بر پایه نوشته های بر جا مانده در شهر گمشده اوگاریت در سوریه شناخته شده است که به دست باستان شناسان فرانسوی در سال 1928 یافت شد. این یافته برای پژوهشگران عهد عتیق برای دریافت متون عبری بسیار مهم بوده و بخش بزرگی از عبارات مشترک، گویش های ادبی و اصطلاحاتی را که یهودیت از فرهنگ های گوئیم (ناکلیمی) مجاور به کار می برد، آشکار کرده است.

خط ب نیز یک خط هجانگار بود که زبان یونانی میسنی که کهن ترین زبان تائید شده یونانی است، به آن نگاشته می شد. تاریخ این خط به چندین سده پیش از خط یونانی کنونی بازمی گردد.