حمام شیخ بهایی پرونده ای برای واگذاری به بخش خصوصی در صندوق احیا ندارد - مجله سفر به کانادا

حمام شیخ بهایی در اصفهان یکی از حمام های مهم ساخته شده در دوره صفوی است که افسانه های زیادی درباره آن وجود دارد از کارکردش با یک شمع گرفته تا استفاده از طلا به عنوان رسانا در گرم کردن آنکه دیگر چیزی از آنها باقی نمانده است، چون اکنون حمام شیخ بهایی به عنوان یکی از آثار تاریخی ثبت شده در لیست میراث ملی مخروبه ای است که روی دست اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان مانده است و هر از گاهی اعتباری برای بازسازی اضطراری آن هزینه می گردد ولی همچنان بلاتکلیف است، چون تصمیم عاجلی برای آن گرفته نمی گردد.

این بنا که اکنون به روی مردم بسته است تا حدود 30 سال پیش به عنوان حمام عمومی مورد استفاده قرار میگرفت اما اکنون درهای بسته موجب شده تا نم و عوامل مخرب دیگر از عمر بنا کم کند. از طرفی اگر دری به لطف کارکنان اداره کل میراث فرهنگی باز گردد، تنها میتوان دید که هزینه های بازسازیی خرج این بنا شده که پایدار نبوده است.

از سویی این بنا دچار معارض های متعددی بوده است بخش هایی از آن به عنوان انبار استفاده میشده که در چند سال اخیر آزادسازی شده است اما همچنان یک کارگاه تولیدی در پشت ساختمان این حمام وجود دارد. در واقع دخل و تصرف های متعددی که در این بنا شده، امکان مطالعه همه جانبه و آنالیز های دقیق تر را درباره معماری این بنا از بین برده است و بسیاری از شواهد دیگر وجود ندارد هر چند که شاکله بنا به عنوان حمام هنوز در اختیار وزارت میراث فرهنگی است.

در چند سال اخیر گروه های تحقیقاتی و مطالعاتی متعددی پیرو معماری این بنا تحقیق نموده اند هیچ کدام از این تحقیقات به طور صریح بیان ننموده که آیا افسانه گرم شدن این حمام با یک شمع درست بود یا نه. اما درباره اینکه این حمام یکی از حمام های مهم و خاص با معماری ویژه و مهندسی شده بوده، تردیدی وجود ندارد.

اما چند سالی است که در این بنا هزینه های دولتی برای بازسازی از محل اعتبارات ملی و استانی شده است و بازسازی هایی نیز انجام گرفته اما این بازسازی ها نتوانسته اصولی باشد. همین هزینه ها موجب شده تا واگذاری بنا به سرمایه گذار دچار مشکل گردد.

چون معمولاً وزارت میراث فرهنگی بناهایی را به سرمایه گذار اجاره می دهد که صفر تا صد بازسازی آن به وسیله سرمایه گذار بخش خصوصی انجام گیرد نه از محل اعتبارات دولتی که البته این موضوع نیز جای آنالیز و تجدید نظر دارد، چون اگر این هزینه ها تا به امروز انجام نمیشد، حمام شیخ بهایی آسیب های بیشتری می دید.

اکنون در گیر و دار این موضوع، پرونده ای برای واگذاری حمام شیخ بهایی در صندوق توسعه، احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی تشکیل نشده تا سازوکار واگذاری آن به بخش خصوصی معین گردد.

بعلاوه بعضی از افراد اعلام نموده اند که این بنا نفیس است و این هم یکی از دلایلی بوده که پرونده واگذاری بنا به مشکل برخورد نموده است اما همچنان هیچ جلسه ای و کمیته ای درباره نفاست این بنا و دلایل موجه برای نفیس بودن و یا نبودن آن وجود نداشته است.

پیش از این گفته شده بود که بنای حمام در لیست آثار مزایده ای صندوق احیا قرار می گیرد و کاربری آن نیز حمام خواهد بود اما هنوز بعد از چند سال اتفاق جدیدی برای آن نیفتاده است.