موانع پیش روی عطاران برای بازگشت به تلویزیون - مجله سفر به کانادا

مورد اول| تجربه تلخ عطاران

به گزارش روزنامه هفت صبح، شاخص ترین دلیلی که می توان برای عدم بازگشت رضا عطاران به تلویزیون اعلام کرد، تجربه آخر او؛ یعنی سریال بزنگاه است. پیش تر به تفصیل درباره سرنوشت این سریال و سانسورهایش نوشتیم و از تکرار پرهیز می کنیم. همین قدر اشاره کافی است که ممیزی ها و اعتراض ها، سریال را ابتر و عطاران را دلزده کرد و بعد از آن همکاری اش با تلویزیون قطع شد. اینکه مقصر مسئولان وقت سیما بودند یا فشار های بیرون از سازمان، مهم نیست. سوال این است که آیا حالا در تلویزیون ظرفیت نقد ها و شوخی هایی از جنس کمدی های عطاران هست؟ شواهد و قرائن می گوید ساخت بزنگاه امکان ندارد؛ حتی سریال هایی مثل متهم گریخت و خانه به دوش با، اما و اگر همراه است.

مورد دوم| راستا سخت عطاران

اگر رضا عطاران بخواهد راستا سریال سازی در تلویزیون را ادامه دهد، باید سراغ پروژه ای برود که برای او چند گام به جلو باشد. این چالش دووجهی است؛ یک روی نگرانی به خودش برمی گردد که آیا پیروز می گردد یا نه. روی دوم، شرایط حاکم بر کمدی سازی است؛ آیا ظرفیت در میان مدیران آنقدر بالاست که عطاران بتواند جنس کمدی خودش را بسازد؟ طبیعی است که عطاران نگران کارنامه اش باشد.

مورد سوم| تجربه تلخ مدیری

طبعا رضا عطاران به مهران مدیری، دیگر کمدی ساز مطرح تلویزیون نگاه می نماید. مدیری با انرژی به تلویزیون بازگشته بود، اما چند اتفاق فرامتن باعث شد فصل اول در حاشیه به اثری ضعیف بدل گردد. مدیری می توانست با این سریال گل طلایی را بزند، اما اعتراض پزشکان نفس کار را گرفت. تلویزیون هم پشت او نایستاد تا قصه فصل دوم به کلی تغییر کند و خود مدیری هم قید حضور مقابل دوربین را بزند. بعد از آن هم سراغ دورهمی رفت و سریال سازی را نه در تلویزیون، بلکه در شبکه خانگی ادامه داد.

مورد چهارم| شکست رضویان

حتما توانایی کارگردانی عطاران با جواد رضویان متفاوت است، اما این بازیگر هم به اندازه کافی محبوبیت و هوادار دارد. کوشش او به همراه سیامک انصاری در کارگردانی 021 به بار ننشست و اعتراض همگانی را به دنبال داشت. سریالی که باید در 100 قسمت ساخته می شد، در یک فصل به سرانجام رسید و چه بسا رضویان تا اطلاع ثانوی سراغ کارگردانی نرود. طبیعی است که چنین اتفاقی باعث نگرانی عطاران گردد و به خودش نهیب بزند که اگر قرار است سریالی جدید برای تلویزیون بسازد، باید همه شرایط (از فیلمنامه و ترکیب بازیگران تا همراهی مدیران) فراهم باشد.

مورد پنجم| قدرت پایین شبکه ها

تا پیش از محمد سرافراز، اختیار سریال سازی دست مدیران شبکه ها و مدیر گروه فیلم و سریال شبکه ها بود. این قدرت حالا از آن ها سلب شده و کار را برای سریال سازان سخت تر نموده است. یک زمان، مدیر شبکه با اختیار خودش تسهیلات مادی و معنوی برای کارگردان های مطرح را فراهم می کرد. حتی به واسطه اینکه سریال زیر نظر خودش ساخته می شد، می توانست سپر انتقاد ها باشد. عطاران می داند دیگر از آن شرایط حداقلی هم خبری نیست و اگر نتیجه، مطلوب مدیران نباشد، پشت او بیش از پیش خالی خواهد ماند!

مورد ششم | هزارتوی سیمافیلم

واقعیت این است که سریال سازی در تلویزیون سخت شده. دلیل، صرفا مادی نیست، بلکه فرایند فراوری سریال، کارگردان ها را خسته می نماید. این اتفاق زمانی رخ داد که قدرت از شبکه ها گرفته شد و اختیار سریال سازی به دست سیمافیلم رسید. چندوقت پیش به طور جزئی شرح دادیم که یک سریال برای دریافت مجوز ساخت تا رسیدن به آنتن چه راستا سخت و طاقت فرسایی را طی می نماید.

یک سریال باید از فیلتر هایی مثل شورای فیلمنامه شبکه، شورای طرح فیلمنامه سیمافیلم، انتخاب ناظر فیلمنامه و … بگذرد! تازه وقتی کار ساخته شد، باز هم اصلاحیه می خورد. می گویید این کار ها وظیفه تهیه کننده است؟ بله؛ ولی اثرش به طور مستقیم بر کار نویسنده و کارگردان نمایان می گردد. با این شرایط، رضا عطاران چرا باید به تلویزیون برگردد و سریال بسازد؟ تازه، موقعیت معنوی و وجاهت کنونی تلویزیون جای خود…