سازمان شاد کجاست و چطور باید سازمان خود را شاد کرد؟ - مجله سفر به کانادا

هر کسب و کار، فرهنگ منحصر به فرد خودش را دارد که ارزش های اصلی شرکت را تعریف نموده و مجموعه ای از دستورالعمل های غیر رسمی را در سازمان ایجاد می نماید. یعنی معین می نماید که رفتار قابل قبول کدام است و در نتیجه کسانی که با این قواعد سازگاری دارند، به محیط کار احساس رضایت و راحتی بیشتری خواهند داشت و سایرین به این نتیجه خواهند رسید که جای دیگری را برای محل کار انتخاب نمایند.

در ادامه به چهار نوع یا مدل فرهنگ سازمانی که شایع ترین فرهنگ ها در کسب و کارها هستند، اشاره خواهد شد: فرهنگ قدرت، فرهنگ وظیفه، فرهنگ فرد و فرهنگ نقش

فرهنگ قدرت:

مفهوم این مدل درست شبیه نام آن است. در چنین محیطی، بار همه یا حداکثر تصمیم گیری ها بر دوش یک یا چند نفر است. این مدل در شرکت های کوچک نسبتا موثر است و سازمان را قادر می سازد به سرعت به تغییرات در بازار واکنش نشان دهد. ایراد این مدل این است که به طور مستقیم بر بهره وری تاثیر منفی می گذارد. اگر تصمیم گیرنده اصلی حضور نداشته باشد، هیچ تصمیم گیری انجام نخواهد شد. بعلاوه کارکنان به افراد کلیدی بسیار وابسته اند و در نتیجه پیشرفتی صورت نمی گیرد.

فرهنگ وظیفه:

این مدل فرهنگی بسیار سازنده است و هدف اصلی انجام کار و اتمام پروژه است. این نوع فرهنگ سازمانی برای کارکنان آورده فراوانی دارد؛ چرا که در سازمان دیده می شوند و اینگونه احساس ارزشمند بودن خواهند داشت. رضایت شغلی عموما در این سازمان ها بالاتر است.

فرهنگ شخص:

در این نوع فرهنگ سازمانی، پرسنل یا اشخاص به عنوان یک عضو ارزشمند این شرکت و در بعضی موارد، حتی مهم تر از شرکت در نظر گرفته می شوند. اینگونه فرهنگ بیش تر در دفاتر وکلا و مراکز پزشکی مشاهده می گردد. شخص به عنوان عضوی ارزشمند شناسایی می گردد و با اعتماد به نفس تصمیم گیری می نماید.

فرهنگ نقش:

این فرهنگ متشکل از یک سلسله مراتب است که در آن هر یک از کارکنان یک نقش خاص یا کار خاص را انجام می دهد. البته این مدل، کارکنان را از نوآور و خلاق بودن باز می دارد و آن ها را در جایگاه کاری شان تن پرور می نماید. فرهنگ نقش در ایجاد یک فرهنگ سازمانی منسجم، تا حدودی پیروز بوده است؛ چرا که باعث می گردد هر کس جایگاه خود را بداند و معین است که از هر کس چه توقعاتی وجود دارد.

صرفنظر از نوع یا مدل فرهنگی، مهم این است که سازمان شاد و مثبت باشد. ایجاد یک فرهنگ شاد در محل کار نسبتا ساده و بسیار کم هزینه (یا بی هزینه) است؛ به شماری از روش هایی که می تواند محیط کاری مثبت و شادی ایجاد کند، اشاره خواهد شد:

1. خوش بگذرانید

دنبال فرصت بگردید که جشن بگیرید. فرصت های زیادی را برای گردهم جمع شدن پرسنل فراهم کنید. این مساله باعث می گردد ارتباطات چهره به چهره در سازمان بیش تر گردد و ارتباطات صمیمانه بین افراد برقرار گردد. هم چنین این روش باعث می گردد تا خاطرات خوش و خوبی را برای همه افراد به جای بگذارید. این موضوع موجب می گردد افراد به سازمان نه فقط به عنوان محلی برای کار کردن بلکه محلی برای خلق یک تجربه خوب و شاد نگاه نمایند و بدیهی است که نرخ ماندگاری افراد در چنین سازمانی بسیار بالا خواهد بود.

2. ارتباط موثر و مثبت، پیروزیت سازمان را تضمین می نماید

رهبران بزرگ، مسقیم و واضح پیغام می دهند و دایما اطمینان حاصل می نمایند که پیغام درست مخابره شده است یا نه. رهبران پیروز استاد این هستند که افراد را در تصمیم گیری ها مشارکت دهند؛ چرا که با این روش حس مالکیت کار را در آن ها می پرورانند. می خواهید دفتر کار آن ها را دکوراسیون کنید؟ از آن ها بخواهید که همه به صورت تیمی در توجیه دکوراتور شرکت نمایند. سپس خواهید دید که هرگز، هیچ کس، پس از اتمام کار غر نخواهد زد.

3. فرصت مصاحبه فراهم کنید

بر اساس تحقیق ایمی ادمنودسن از دانشگاه هاروارد، در جایی که به جای ترس، پرسنل احساس امنیت داشته باشند؛ یعنی جایی که رهبران، به همه فرصت می دهند، متواضعند و پرسنل را به حرف زدن و یاری خواستن تشویق می نمایند، پرسنل عملکرد و یادگیری بهتری خواهند داشت. پس به جای ایجاد فرهنگ ترس از عواقب، در محیط کار احساس امنیت ایجاد کنید که این حس روحیه آزمون و خطا که لازمه نوآوری است را شدیدا تقویت می نماید.

4. افرادی که با شما کار می نمایند را خوب بشناسید

نخست، به اطلاعات شخصی در خصوص زندگی کارکنان خود توجه کنید. وقایع مهم زندگی آن ها را بدانید و جویای احوال خانواده شان باشید. همه دوست دارند که حس نمایند که توجه به آن ها فقط معطوف به محیط کار نیست. جشن گرفتن شروع خوبی برای معطوف کردن توجه به پرسنل است.

سپس، به فردیت هر شخص اهمیت بدهید. بدانید هر کس زمان آزاد خود را چگونه سپری می نماید و آن را در مکالمات با آن ها بکار ببرید. خوب است در فضاهای غیر رسمی محل کار، مثل ناهارخوری یا در مسیر شرکت با آن ها گپ محبت آمیز داشته باشید. این کار باعث می گردد نقاط قوت و قابل بهبود آن ها را بهتر بشناسید.

5. بازخورد سازنده

در صورت بروز مشکل، به آن ها صریح و شفاف بگویید که کجای کار را اشتباه نموده اند. البته این کار را بدون بی احترامی و بدون ابراز خشونت انجام بدهید. سازنده انتقاد کنید و در کنار انتقاد، اموری را که به خوبی انجام می دهند را به آن ها یادآوری کنید. پس از انتها بحث، به سرعت فضا را به سمت فضای نرمال سوق دهید که فرد بداند که به روابط شما آسیب وارد نشده است و او همچنان برای شما فردی قابل اعتماد است. همه افراد پس از انتقاد به کمی تشویق احتیاج دارند؛ چراکه اعتماد به نفس خود را از دست می دهند. چند جوک و کمی شوخی می تواند به سرعت جو را تغییر بدهد.

6. نشان دهید که به میزان کافی برای بر عهده گرفتن مسوولیت به آن ها اعتماد دارید

برای یادگیری و پذیرش چالش های نو فرصت فراهم کنید تا اعتماد به نفس آن ها را ارتقا دهید. این کار را می توانید با سپردن بعضی کارهایی که می دانید توانایی انجام آن ها را دارند، در زمان عدم حضور خود شروع کنید. همه از انجام کارهای تکراری خسته می شوند و اگر این وضع تداوم پیدا کند، به زودی کار خود را ترک خواهند کرد. به چالش کشیدن افراد و اذعان به توانایی آن ها می تواند برای پرسنل انگیزه خوبی برای ادامه همکاری فراهم کند.

پیروی از سیاست درهای باز هم در ایجاد انگیزه کارکنان بسیار موثر است؛ چرا که به آن ها پیغام می دهد که آن ها هم برای شما افراد قابل اعتمادی هستند.

7. منظره شرکت را برای همه روشن و واضح ترسیم کنید

اگر اشخاص بدانند که همه اعضای تیم برای یک هدف مشترک کار می نمایند، در افراد احساس بهتری به وجود خواهد آمد. تعهد و دغدغه های خودتان نسبت به ارزش های شرکت را برای آن ها بازگو کنید؛ انجام این کار یاری خواهد نمود که کارکنان احساس نمایند که نه فقط برای حقوق آخر ماه، بلکه برای یک هدف مشترک کار می نمایند.

اتفاقات مهمی که می تواند کل شرکت را تحت تاثیر قرار بدهد، به اطلاع آن ها برسانید. اگر پیروزیتی در شرکت حاصل شد، اعتبار این پیروزیت را برای کل تیم قایل شوید.

8. ساعات کاری منعطف

همه ما گهگاهی کارهای اضطراری برای مان پیش می آید؛ در صورتی که ماهیت کار نتیجه محور است و پرسنل نباید جوابگوی ارباب رجوع باشند، برای مرخصی دادن منعطف باشید. پس از چند روز سخت و طولانی هیچ چیز مثل یک ساعت زودتر تعطیل شدن نمی تواند پرسنل را خشنود کند.

9. شکلات حال همه را بهتر می نماید

دانشگاه وارویک تحقیقی را انجام داد مبنی بر اینکه قبل از یک آزمون، به نیمی از شرکت نمایندگان آب نبات و نیمی دیگر شکلات داده شد. تیمی که شکلات گرفته بودند 10 تا 12 درصد از تیم دیگر، آزمون خود را بهتر انجام دادند. چه کار می گردد کرد؟ نمی گردد که کوه شکلات در محل کار وجود داشته باشد! ولی می توان در گوشه و کنار دفاتر، کمی خوراکی شکلاتی داشت که خصوصا بعد از ظهرها می تواند برای ارتقای سطح انرژی افراد تاثیرگذار باشد.

10. فعالیت بدنی ایجاد کنید

هر چه افراد سلامت تر باشند، خشنود تر خواهند بود. به گونه ای برنامه ریزی کنید که در ابتدا و اواسط روز چند نرمش و حرکات ورزشی انجام گردد. علاوه بر این، آندروفین آزاد شده ناشی از تحرک فیزیکی بر خلق افراد تاثیر بسزایی خواهد داشت.

11. مهربان باشید

هنگامی که یک رهبر در سازمان بر اساس اصول و ارزش ها و بعلاوه مهربانی عمل می نماید، این موارد در کل شرکت تعمیم پیدا خواهد نمود. به گفته پروفسور آدام گرانت، هرگاه رهبران مهربان و سخی باشند، می توان بهره وری را در آن سازمان پیشبینی کرد. در چنین شرایطی محیط کاری، مثبت خواهد بود و تعهد، ماندگاری و عملکرد مثبت را به همراه خواهد داشت.

در سرانجام می توان گفت محیط کاری مثبت به علت افزایش احساسات مثبت و ارتقای سطح زندگی، سازمان را پیروز تر خواهد نمود. چنین محیط کاری ارتباطات بین افراد را بهبود می بخشد و موجب بهبود سطح توانایی و خلاقیت خواهد شد و در مقابل تجربیات منفی مثل استرس مانند سپر عمل خواهد نمودد؛ چراکه کارکنان را یاری می نماید تا پس از اتمام کارهای سخت و طاقت فرسا و بعلاوه چالش های فرسایشی هرچه سریعتر به وضع عادی و نرمال برگردند. این موضوع سلامتی فیزیکی و روانی آن ها را تضمین می نماید.

محیط کاری شاد، برای افراد جذابیت داشته و حس وفاداری را تقویت می نماید؛ چراکه سازمان شاد برترین استعدادها و تواناهایی آن ها را کشف نموده و پرورش داده است. سازمان هایی که در پی اشاعه فرهنگ مثبت و اخلاقیات هستند، به طور قطع به سطوح بالاتری از بهره وری دست خواهند یافت و این بهره وری هم در امور مالی شرکت و هم در رضایت مشتریان ملموس و قابل مشاهده خواهد بود.